TẠI SAO NGƯỜI HỒI GIÁO CÓ THỂ TIÊM VACCINE COVID-19

Bởi: GS. Khaswar Syamsu

Giáo sư Khoa Công nghệ Nông nghiệp Trường Đại học IPB

Trưởng Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Halal của Đại học IPB

Người dịch: Chuyên Gia Halal từ CEFT Academy

Có một số ý kiến ​​của các học giả fiqh (Islamic jurisprudence) phản hồi về sự có mặt của yếu tố haram trong quá trình sản xuất thực phẩm, đồ uống, thuốc và mỹ phẩm.

Ý kiến ​​nhẹ nhất là Istihalah (perfect change) có thể được định nghĩa là sự biến đổi hoặc chuyển đổi vật (chất) liên quan dẫn đến những thay đổi về thành phần và tính chất của nó, nơi mà việc thay đổi các vật liệu ô uế (najis) hoặc bất hợp pháp (haram) trở thành các sản phẩm khác với nguyên liệu ban đầu về tên gọi cũng như các tính chất (mùi, vị, màu sắc). Ví dụ như viên nang làm từ gelatin có nguồn gốc từ lợn.

Ý kiến ​​thứ hai, cũng tương đối nhẹ, là Istihlak (mixing), trong đó việc phối trộn các thành phần haram trong nước (halal) với số lượng lớn sẽ làm mất mùi, màu và vị của các thành phần haram và najis, loại bỏ tình trạng bất hợp pháp (haram) của hỗn hợp đó.

Ý kiến ​​thứ ba là Ikhtilat, là sự pha trộn giữa vật liệu haram và naijs với vật liệu halal. Trong trường hợp này, có sự khác nhau giữa phối trộn các chất rắn có thể tách ra khỏi vật liệu haram và najis, và sự phối trộn chất lỏng không thể tách ra khỏi vật  liệu haram và najis. Ví dụ: trường hợp sự có mặt của porcine trong môi trường nuôi cấy dạng lỏng (liquid media) để sản xuất vắc xin, toàn bộ môi trường lỏng sẽ trở nên phức tạp mặc dù nó không được phát hiện trong sản phẩm cuối cùng.

Ý kiến ​​thứ tư là Intifa 'là sự cấm đoán sử dụng lợn và các dẫn xuất của chúng trong sản xuất thực phẩm, đồ uống, thuốc và mỹ phẩm.

Hội đồng các học giả Indonesia (The Indonesian Council of Ulama (MUI), không chỉ đại diện cho một tổ chức Hồi giáo mà là đại diện cho tất cả các tổ chức Hồi giáo tại Indonesia, với nguyên tắc thận trọng nên đã lấy ý kiến nghiêm ngặt và chặt chẽ nhất trong số các ý kiến ​​của các học giả fiqh.

Ủy ban Fatwa MUI (MUI Fatwa Commission) quyết định rằng cấm sự có mặt của các yếu tố từ lợn (porcine) trong sản xuất thực phẩm, đồ uống, thuốc và mỹ phẩm dựa trên các quy tắc của Ikhtilat và Intifa 'mặc dù chúng không được phát hiện trong sản phẩm cuối cùng.

Dựa trên Fatwa MUI, LPPOM MUI chuyển nó thành Tiêu chuẩn Halal trong Hệ thống Đảm bảo Halal (HAS 23000) một trong 11 tiêu chí cho Hệ thống Đảm bảo Halal là Truy xuất nguồn gốc (Traceability). Các sản phẩm được công bố là sản phẩm halal là các sản phẩm trong quá trình sản xuất có thể truy xuất nguồn gốc và chứng minh rằng tất cả các nguyên liệu được sử dụng là halal và được hỗ trợ bởi các tài liệu hợp lệ, đồng thời được sản xuất bởi trang thiết bị không có chứa chất haram và najis.

Ngoài ra, một trong những tiêu chí trong Hệ thống Đảm bảo Halal, cụ thể là tiêu chuẩn Trang thiết bị (Facility) không cho phép thiết bị hay dụng cụ tiếp xúc trực tiếp với nguyên liệu và sản phẩm, được sử dụng cùng nhau (sharing facility) để sản xuất các sản phẩm Halal với các sản phẩm khác có chứa thành phần thịt lợn hoặc các dẫn xuất từ nó. Đối với ngành vắc xin, quá trình thay thế các thành phần trong sản xuất vắc xin không hề đơn giản. Vì vậy, đối với ngành công nghiệp vắc xin, đặc biệt là vắc xin trong nước đang được phát triển, lý tưởng nhất là xem xét tính halal của các thành phần được sử dụng ngay từ đầu quá trình nghiên cứu và phát triển vắc xin để không gây ra các vấn đề về halal sau này.

Mặc dù Ủy ban Fatwa MUI đã đưa ra quyết định một số nhãn hiệu vắc xin COVID-19 là haram (fatwa of product), nhưng bên cạnh đó MUI cũng đã cho phép sử dụng các loại vắc xin này (fatwa of usage) với lý do nhu cầu khẩn cấp và sự khẩn cấp đó có thể gây tử vong nếu không được tiêm phòng.

Trường hợp khẩn cấp xảy ra là khi lượng vắc-xin halal hiện có không đủ để thực hiện tiêm chủng COVID-19. Điều này cũng phù hợp với câu kinh chương Al-Baqarah câu 173 trong thiên kinh Qur’an về việc được phép tiêu thụ haram trong tình trạng khẩn cấp. Mặc dù sản phẩm đã được MUI tuyên bố là bất hợp pháp (haram), nhưng vắc-xin COVID-19 được cho phép sử dụng vì lý do khẩn cấp. (***)